कलावंतीण !

 

कलावंतीण दुर्ग , एक अनुभव !

आतापर्यंत ज्या काही गड किल्ल्यांची नाव ऐकली होती त्या पैकी हा एकमेव feminine नाव असलेला दुर्ग म्हणजे "कलावंतीण". 

पनवेल पासून जवळच प्रबळगडाच्या समोर आपल्या अवघड आणि जीवघेण्या पायऱ्या मिरवत उभा आहे कलावंतीण!

जर तुम्हाला ह्या कलावंतीनीच खर साैंदर्य 💓पहायचं असेल तर ते प्रबळ माचीवरून पहावं आणि ते सुध्दा पावसाळ्यात 🌈. हिरव्यागार शालुवर त्या पायऱ्या म्हणजे एकदम दागिण्या सारख्या दिसतील.

खरतर व्हिडिओ आणि फोटो मध्ये जितक्या भयानक वाटतात तितक्या घाबरावणाऱ्या त्या पायऱ्या नाहीत असं मला वाटतं. कदाचित मी ह्याही पेक्षा कितीतरी पटीनं भयानक अश्या मदन आणि कुलंगच्या पायऱ्या पहिल्या आहेत म्हणून असावं. 

ह्या ट्रेकची सुरवात आम्ही पुण्यावरून मध्यरात्रीच 🚍 केली. ह्याच कारण म्हणजे पनवेलच दम काढणार दमट वातावरण,म्हणून सूर्य उजाडण्यापूर्वी प्रबळ माची आणि कलावंतीणच्या खिंडीत पोहचायचयं होत. तस पाहिलंतर हा फक्त १-२ तासाचा प्रवास, परंतु रात्री  लोणावळ्यामध्ये चहासाठी थांबण्याचा मोह आम्हाला आवरता आला नाही. १५ मिनिटांचा Tea break☕ घेउन  परत प्रवास चालू झाला.

३:०० वाजता ठाकूरवाडी ह्या base village मध्ये आम्ही पोहचलो. थंडी नावापुरतीच होती. सर्व तयारी करून आम्ही २२ जण पायपीट करत निघालो. 

आता पर्यंत एकमेकांशी ओळखही नसलेले आम्ही आता हळू हळू एकमेकांशी बोलू लागलो. कदाचित हा सह्याद्री आपला common friend 👫 असतो म्हणून आपल्याला वेगळ्या ओळखीची गरजच भासत नाही. 

ठाकूरवाडी ते प्रबलमाची या गावा पर्यंतचा रस्ता सोपा परंतु खडकाळ आहे. इथे रस्ता बाधण्याचा प्रयत्न झालेला दिसतो. अनपेक्षितपणे या वाटेवर खाण्यापिण्याची भरपूर व्यवस्था आहे. सिंहगडावर गेल्यासारखं वाटतं. परंतु रात्र असल्यामुळे आम्हाला त्याचां फारसा काही फायदा नव्हता. इथे काही ठिकाणी झोके सुध्दा बांधलेले आहेत. आमच्यातल्या काही जणांनी त्या रात्रीच्या अंधारात झोक्याचा मनसोक्त आनंद घेतला. 

सकाळचे ४:४० झाले होते आणि आम्ही प्रबळमाची गावा जवळ पोहोचलो. इथेच थोडासा आराम करायचं ठरलं. सगळे जण जागा मिळेल तिथे आता आराम करू लागले. थंड वारा, चंद्रप्रकाश आणि  वाऱ्यामुळे हलणार गवत या सर्वांचा आनंद घेत सगळ्यांनी आराम केला. काही जणांनी झोप घेतली तर काही जणांनी आपल्या नवीन मित्रांसोबत गप्पा मारल्या.

विशालने पहिल्यांदाच या ट्रेकला थर्मास मध्ये चहा ☕ सोबत आणला होता. अश्यावेळी चहा म्हणजे अमृतच !

साधारण ५:४० ला आम्ही आमचा पुढचा प्रवास चालू केला. प्रबळ माची गावामध्ये कोंबडा आरवत होता. गावाला सकाळची चाहुल लागली होती. आता उंच कलावंतीण दुर्ग समोर दिसत होता. प्रबळ माची गावामधून आम्ही खिंडीकडे चालायला लागलो. 

आता उजाडलं होत.  खिंडी मध्ये पोहचल्यावर, विशालने सर्वांना safety instructions दिल्या. सर्वांनी आता हळू हळू पायऱ्या चढायला चालू केल्या. ज्या पायऱ्या आम्ही फक्त फोटो आणि व्हिडिओ मध्ये पहिल्या होत्या त्या आता आम्ही चढत होतो, अनुभूवत होतो. सर्वजण आपल्या पुढच्या आणि मागच्या माणसाकडे लक्ष ठेवत होते. 

जेमतेम १५ मिनटात आम्ही पायऱ्या चढून गेल्यावर एका छोट्या base वर पोहचलो. इथे पोहचल्यावर सगळ्यांनी सुटेकचा श्वास सोडला. प्रबळगडाच्या मागे सूर्योदयाला सुरवात झाली होती. प्रत्येक जण आता त्या तांबड्या आकाशाचे आणि सूर्याचे फोटो काढायला लागलं. आम्हाला आता २० फूट कातळ चढून टॉप वर जायचं होत. वन विभागाने इथे दोर लाऊन ठेवला आहे. आता खरी कसोटी होती. 

आमच्या आधी आलेला ग्रुप टॉप वरून खाली येत होता. त्यांचं झाल्यावर विशाल पहिले वर गेला आणि मग त्यामागून एक एक करून आम्ही पण दोर पकडून climbing करण्याचा प्रयत्न करत वर जात होतो. दिसायला सोप वाटणार हे जेमतेम २० फुटाच climbing  जीव काढत होत. इथे मदतीला वन विभागाचे दोन माणसं देखील होती.

आता सगळेजण कलावंतीण टॉपला आले. सर्वांच्या चेहऱ्यावर आनंद आणि समाधान होत, कलावंतीण दुर्ग सर केल्याचा !

सकाळचे ८:०० वाजले असतील आणि आम्ही कलावंतीण टॉपला होतो. इथून जे दृश्य दिसत होते ते शब्दात वर्णन करता येणार नाही ते फक्त डोळ्यात आणि मनात साठवता येईल.

आता काहीजण बसून सोबत आणलेल्या पदार्थांचा आस्वाद घेत होते, तर कोणी फोटो काढण्यात मग्न होते. 

एखादा तास थांबून आम्ही परतीचा प्रवास चालू केला. आता तो २० फुटाचा कातळ उतरायचा होता. दुसऱ्या ग्रुपचे लोक वर येत होते म्हणून मग विशालने सोबत आणलेला दोर लावला आणि आमच्या लोकांना खाली उतरायला घेतले. उतरन पण तस अवघडच पण सोबत आलेले प्रत्येक जण तुमच्या मदतीला असेल तर मग कसली भीती. आमच्या पैकी जे आधी उतरले त्यांनी नंतर उतरणाऱ्या प्रत्येकाला गाईड केलं आणि safely खाली उरवले.

आता खरी मजा होती ती म्हणजे त्या उभ्या पायऱ्या वरून खाली उतरन. कारण आता उतरताना तुम्हाला खालची खोल दरी तुम्ही कितीही avoid केलं तरी दिसणार होती. कलावंतीणची ऊंची काय आहे हे खरतर उतरताना कळत. ज्यांना उंचीची भीती आहे त्यांच्या साठी हा portion खरच खुप अवघड आहे.

कोणी उभ टाकून तर कोणी भितभित खाली बसून पायऱ्या उतरत होत. हे सारं चालू असताना आमच्या पैकी एकाची सॅक खाली खिंडीत पडली. देवकृपेने कोणालाही इजा झाली नाही आणि सॅक ही भेटली. नकळत हे सगळं एका व्हिडिओ मध्ये शूट झाल.

आम्ही सर्वजण खिंडी मध्ये खाली सुखरूप उतरलो.प्रबळमाची गावामध्ये आमच्या जेवणाची सोय केलेली होती. तिथे सर्वांनी अस्सल मराठमोळ्या जेवणाचा आस्वाद घेतला तो सुध्दा शेणानी सारवलेल्या जमिनीवर बसून. पोट भरल्यावर सगळेजण जागा मिळेल तिथे आडवं होत होत.

सगळ्यांचा आराम झाल्यावर आम्ही कलावंतीण दुर्गाकडे पाठ करून खाली ठाकूरवाडी गावाकडे उतरायला लागलो.

कलावंतीण ट्रेकची जी भीती मनात होती ती आता अनुभवात बदलली होती.

स्वछंद गिर्यारोहक टिमचे विषेश आभार 🙏. त्यांच्याशिवाय हा ट्रेक 🥾 खरच खूप अवघड झाला असता.

विश्वास रत्नाकर त्रिकुटकर